Achtergrond
Met zijn uitspraak van 19 september 2024 bevestigde het Europese Hof van Justitie dat de pariteitsclausules die Booking.com hanteerde, in strijd waren met het Europese mededingingsrecht. Deze pariteitsclausules bezorgden de hotels een concurrentienadeel. Ze verlamden de prijsconcurrentie tussen Booking.com en andere online boekingsplatforms en beperkten de directe distributiekanalen van de hotels. Door gebruik te maken van de concurrentiebeperkende pariteitsclausules heeft Booking.com enorme financiële schade toegebracht aan haar hotelpartners in heel Europa.
Volgens de algemene principes van het Europese mededingingsrecht hebben de hotels het recht om een schadevergoeding te eisen van Booking.com voor de geleden financiële verliezen. Voorlopige schattingen geven aan dat de hotels tot 30% of meer kunnen terugvorderen van de totale commissies die sinds 2004 aan Booking.com zijn betaald, plus rente.
Onder auspiciën van HOTREC - de overkoepelende organisatie van hotels in Europa - worden getroffen hotels uitgenodigd deel te nemen aan een collectieve actie tegen Booking.com. Deelname is vrij van kosten en kostenrisico's. De collectieve actie zal worden geleid door de meest ervaren juridische en economische experts die al meer dan tien jaar met succes de belangen van hotels verdedigen in procedures voor het Europese Hof van Justitie en nationale rechtbanken en mededingingsautoriteiten.
Concurrentieverstorende pariteitsclausules gebruikt door Booking.com
Met zijn uitspraak van 19 september 2024 heeft het Europese Hof van Justitie (HvJ) bevestigd dat de door Booking.com gebruikte pariteitsclausules in strijd zijn met het Europese mededingingsrecht. De uitspraak is definitief en onherroepelijk. Het heeft juridisch bindende werking in alle EU-lidstaten (en quasi-bindende werking voor EER-landen en Zwitserland), ook voor civiele rechtbanken. [...]
Booking.com introduceerde in 2004 de brede pariteitsclausules in heel Europa. Onder het regime van deze brede pariteitsclausules mochten hotels in Europa geen lagere tarieven of betere voorwaarden aanbieden via een ander distributiekanaal dan het platform van Booking.com.
Na tussenkomst van verschillende Europese mededingingsautoriteiten heeft Booking.com in juli 2015 de reikwijdte van de pariteitsclausules teruggebracht van 'brede' pariteitsclausules naar 'smalle' pariteitsclausules. Sindsdien mochten hotelpartners in principe lagere tarieven of betere voorwaarden aanbieden op andere online boekingsplatforms (OTA's). Ze mochten echter nog steeds geen lagere tarieven of betere voorwaarden aanbieden op hun eigen directe (online) distributiekanalen.
Op 22 december 2015 oordeelde het Duitse Bundeskartellamt (FCO) dat de smalle pariteitsclausules in strijd waren met het Europese mededingingsrecht en vaardigde een verbodsbesluit uit tegen Booking.com. Volgens de bevindingen van de FCO beperken de pariteitsclausules de (prijs)concurrentie tussen Booking.com en de andere OTA's, ondermijnen ze de directe verkoopkanalen van de hotels, veroorzaken ze marktafschermingseffecten en bevorderen ze daardoor de toenemende marktconcentratie op de OTA-markt. Het besluit van de FCO van 22 december 2015 werd volledig bevestigd door het Duitse Federale Hooggerechtshof in een uitspraak van 18 mei 2021.
In een daaropvolgende parallelle procedure in Nederland moest de rechtbank Amsterdam begin 2023 uitspraak doen over dezelfde vraag, namelijk of de door Booking.com gebruikte pariteitsclausules in overeenstemming waren met het EU-mededingingsrecht. De rechtbank Amsterdam aarzelde om alleen de jurisprudentie uit Duitsland te volgen, maar besloot de relevante vragen voor te leggen aan het Europese Hof van Justitie voor een prejudiciële beslissing.
Met de uitspraak van 19 september 2024 heeft het Hof van Justitie in principe bevestigd dat de brede en smalle pariteitsclausules die Booking.com gebruikt inderdaad in strijd zijn met het EU-mededingingsrecht.
In overeenstemming met de Wet Digitale Markten heeft Booking.com in juni 2024 aangekondigd dat het alle pariteitsclausules vanaf juli 2024 uit zijn algemene voorwaarden in Europa zou schrappen.
Schadelijk effect van pariteitsclausules gebruikt door Booking.com
Op grond van de algemene beginselen van het EU-/EER-mededingingsrecht en ook op grond van de wettelijke regelingen in alle Europese landen leiden inbreuken op het mededingingsrecht tot overeenkomstige schadeclaims.
De door Booking.com gebruikte pariteitsclausules hadden tot gevolg dat de concurrentie werd beperkt ten nadele van hotels. In de eerste plaats schakelden de pariteitsclausules prijsconcurrentie tussen de OTA's uit, wat resulteerde in kunstmatig opgedreven commissieniveaus. Ten tweede beperkten de pariteitsclausules de - veel goedkopere - directe distributiekanalen van de hotels. En ten derde belemmerden de pariteitsclausules de markttoegang van nieuwe OTA's en dwongen ze kleinere OTA's uit de markt, waardoor een voortdurende oligopolisering van de OTA-markt ontstond. Dit alles is uitvoerig onderzocht door de FCO in haar procedure tegen Booking.com en bevestigd door het Duitse Federale Hooggerechtshof.
De schade voor de hotels als gevolg van de toepassing van de concurrentiebeperkende pariteitsclausules door Booking.com is multidimensionaal en de kwantificering ervan is zeer complex. Een voorlopige schatting geeft echter aan dat hotels tot 30% of meer van de totale provisies die sinds 2004 aan Booking.com zijn betaald, plus rente, zouden kunnen terugvorderen.
Collectieve actie in Nederland
Vorderingen tot schadevergoeding kunnen worden ingesteld bij de nationale rechtbanken in het land waar de hotels zich bevinden, maar ook bij de zetel van Booking.com BV in Nederland (art. 4 lid 1 en 7 lid 2 Vo. (EU) 1215/2012). In het onderhavige geval lijkt het om de volgende hoofdredenen voordelig om een rechtszaak tegen Booking.com in Nederland aan te spannen:
- Door Booking.com in Nederland aan te klagen vermijden de hotels elke discussie over internationale jurisdictie.
- Het is mogelijk om de vorderingen van alle Europese hotels in één forum te bundelen, wat niet alleen zou resulteren in aanzienlijke synergieën van schaal en reikwijdte, maar Booking ook zou blootstellen aan een aanzienlijke financiële aansprakelijkheid.
- De rechtbank Amsterdam is waarschijnlijk de meest ervaren rechtbank in Europa op het gebied van collectieve schadevergoedingsacties wegens schending van de mededingingsregels. Zij is al bekend met de materie en behandelt de procedure in de parallelle (nog lopende) rechtszaak tussen Duitse hotels en Booking.com zeer deskundig en soepel. Er is geen reden om eraan te twijfelen dat de rechtbank elke volgende schadeclaim op dezelfde manier zal behandelen.
Dus, met het huidige initiatief voor een collectieve actie wil HOTREC de claims van de getroffen hotels in Europa bundelen door ze over te dragen aan een Nederlandse Stichting die ze gezamenlijk in Nederland zal afdwingen.
De belangen van de deelnemende hotels worden goed beschermd doordat vertegenwoordigers van de hotelbranche zitting zullen nemen in de adviesraad van de Stichting. De Stichting wordt ondersteund door ervaren en financieel sterke financiers van geschillen.
Dankzij de overdracht van vorderingen aan de Stichting zijn de getroffen hotels geen directe partij in de potentiële rechtszaak tegen Booking.com en hoeven zij geen kosten of kostenrisico's te dragen. In plaats daarvan is het de Stichting die alle toegewezen claims in eigen naam en voor eigen risico zal claimen. Naast een mogelijke rechtszaak zal de Stichting proberen een eerlijke minnelijke schikking te treffen met Booking.com. Door de collectieve aanpak die hotels in alle Europese jurisdicties omvat, zal de Stichting een sterke positie hebben in dergelijke onderhandelingen.
De juridische en economische experts
De procedure tegen Booking.com zal worden voortgezet door een pan-Europees deskundigenteam van advocaten en economen met ruime ervaring op het gebied van schadeclaims wegens concurrentie in het algemeen en deze specifieke zaak in het bijzonder.
Het initiatief zal worden geleid door Dr. Volker Soyez van SGP Schneider Geiwitz & Partner, de advocaten die hotels en hotelverenigingen met succes hebben vertegenwoordigd voor het Europese Hof van Justitie en nationale rechtbanken en mededingingsautoriteiten. In de juridische procedure in Nederland zal de Stichting bovendien worden vertegenwoordigd door litigation experts Theodoor Verheij en Bas Lem van de litigation boutique Brande & Verheij.
De economische experts zijn Prof. Maarten Pieter Schinkel, een van de meest gerenommeerde economische experts met ruime ervaring in antitrustschadegeschillen voor Nederlandse en Europese rechtbanken, en Ulrich Laitenberger, een Associate Professor die uitgebreid onderzoek heeft gedaan naar pariteitsclausules en hierover heeft gepubliceerd. Het algemene casemanagement en de strategie worden ondersteund door Dr. Till Schreiber en Dr. Christian Classen van CDC Cartel Damage Claims, de Europese pionier en leider op het gebied van collectieve schadeclaims op het gebied van mededingingsrecht.
How the process works
Registreer je hotel en wacht tot ons onboardingteam contact met je opneemt (meestal binnen een paar dagen).
Download alle facturen van het Booking.com Extranet en plaats ze gemakkelijk in uw persoonlijke uploadmap.
Teken de overdrachtsovereenkomst die wij u verstrekken om uw claims over te dragen aan Stichting Hotel Claims Alliance.
Stichting Hotel Claims Alliance bepleit uw claims en houdt u regelmatig op de hoogte van het verloop van de zaak.
Betaling van compensatie in geval van succesvolle tenuitvoerlegging van claims.
FAQ
Alle hotels met hun statutaire zetel in een Europees land (ook niet-EU) die op enig moment tussen 2004 en 2024 op Booking.com stonden, komen in aanmerking voor deelname. Er zijn geen verdere vereisten voor deelname.
De deelnemende hotels dragen noch kosten noch kostenrisico's. Deze worden volledig gedragen door een financier die alleen een deel van de winst ontvangt in geval van succes. Deze worden volledig gedragen door een financier die alleen een deel van de winst ontvangt in geval van succes.
U hoeft zich alleen maar hier te registreren en wordt dan door het inwerkproces geleid. Het komt erop neer dat u basisinformatie over uw hotel(s) moet verstrekken, (elektronisch) een overeenkomst van opdracht moet ondertekenen en uw Booking.com-facturen moet uploaden.
Uw medewerking is in principe beperkt tot het verstrekken van de basisinformatie over uw hotel(s) en het uploaden van uw Booking.com-facturen. Dat is alles. We verwachten dat er van uw kant geen verdere input nodig is.
Nee. Het zou illegaal zijn voor Booking.com om je hotel te bestraffen - op welke manier dan ook - voor deelname aan dit initiatief. Ook bij een soortgelijke collectieve actie die in 2020 door ongeveer 2000 hotels werd gestart, toonde Booking.com respect voor de juridische actie van de hotels (hoewel het natuurlijk niet eens was met de verdiensten). Tot slot wordt verwacht dat enkele duizenden hotels uit heel Europa zullen deelnemen aan dit initiatief. Het is niet in het commerciële en strategische belang van Booking.com om haar (lopende) zakenrelatie met deze hotels op het spel te zetten.
Het specifieke schadebedrag zal moeten worden berekend door mededingingseconomen, meestal op basis van vergelijkende marktmodellen die rekening houden met alle marktomstandigheden. Volgens de eerste schattingen zijn de commissies van Booking.com mogelijk met ten minste 30% verhoogd als gevolg van de beste prijs-clausules. Uw schadevergoeding zou daarom 30% kunnen bedragen van de totale commissie die uw hotel(s) tussen 2004 en 2024 aan Booking.com heeft/hebben betaald, plus rente (minus het bedrag dat kan worden toegerekend aan de financier van het geschil).
Vergelijkbare eerdere initiatieven van het afgelopen jaar werden buiten de rechtbank om en vrij snel geschikt. We zullen streven naar een vergelijkbaar resultaat in deze zaak. Het hangt echter grotendeels van Booking.com af of het mogelijk zal zijn om deze zaak snel af te handelen en dat hebben wij dus niet in de hand. Indien nodig zijn alle maatregelen genomen om uw claims af te dwingen, zelfs in de context van een kostbaar en langdurig juridisch geschil voor de rechtbank. Het is belangrijk voor u dat de rente op schadevergoeding al in uw voordeel loopt, zodat een langere duur van de procedure ook tot hogere renteclaims voor u leidt. Bij een gerechtelijke procedure verwachten wij dat deze zaak uiterlijk over 5 jaar is afgerond.